پر و خالی شكافی از نوع دیجیتالی
كارا پیام: شكاف دیجیتالی همانند دیگر شكاف های ساختاری مانند شكاف صنعتی و یا خدماتی می تواند باعث تولید عقب ماندگی هایی در میزان رفاه شهروندان در نقاط مختلف كشور شود.
به گزارش كارا پیام به نقل از ایسنا، عرصه دیجیتالی عرصه ای است كه به خودی خود عدالت آفرین است؛ به این مفهوم كه شما بعنوان یك انسان كه قدرت تفكر و اعتقادات خاص خویش را دارید می توانید در این فضای مجازی فعالیت حرفه ای یا حتی ابراز عقیده كنید. مساله اصلی اما دسترسی برابر عموم شهروندان به این فضاست كه فراهم كردن آن هم وظیفه دولت هاست.
در این زمینه از حق نباید گذشت كه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در دولت های یازدهم و دوازدهم اقدامات خوبی را در این زمینه انجام دادند، هرچند برخی كاستی ها مانند قیمت نسبتا بالای خدمات اینترنتی هنوز به صورت كامل برطرف نشده است.
سرمایه گذاری ۳۵۰ میلیاردی برای كاهش شكاف دیجیتالی!
محمود واعظی - وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات دولت یازدهم - درباره لزوم كاهش شكاف دیجیتالی اظهار داشته بود: اقبال مردم به سرشماری اینترنتی نشان داده است هرچه امكانات را مهیا نماییم مردم از آنها استفاده می نمایند، بنابراین می خواهیم شكاف دیجیتالی در كشور كاهش یابد و فكر می نماییم تنها كلانشهرها محق استفاده از اینترنت نیستند، ازاین رو هر سال ۳۵۰ میلیارد تومان در این زمینه سرمایه گذاری می نماییم تا شكاف دیجیتالی را كاهش دهیم.
او همینطور با اشاره به اهمیت امنیت فضای مجازی اشاره و بیان كرد: همان گونه كه برای توسعه فضای مجازی تلاش می نماییم به محتوا هم تلاش نماییم و به جهت اینكه فضای مجازی سالم و امن باشد بكوشیم؛ باآنكه هم اكنون كمتر از چهار درصد از محتوای اینترنت با آلودگی مواجه می باشد اما معتقدیم آلودگی یك درصد از این فضا هم زیاد است و با این حال كه ما تا امروز در برابر توقف این فضا و شبكه های اجتماعی ایستادگی كرده ایم، اما باید جهت استفاده از آن فرهنگ سازی هم انجام دهیم.
اما میزان استفاده جوامع از فناوری اطلاعات و به عبارت دیگر، ضریب نفوذ فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی در جوامع فعلی به تشكیل یك طبقه بندی منجر شده كه پیامد عمده آن «شكاف دیجیتالی» است، شكاف دیجیتالی (DIGITAL DIVIDE) به معنای وجود نابرابری در دسترسی و استفاده از فناوری های ارتباطی و اطلاعاتی (ICT) بین كشورها و جوامع مختلف است.
سواد اطلاعاتی هم دربرگیرنده مجموعه ای از حداقل مهارت ها جهت استفاده از ابزارهای جستجوی اطلاعات برای تعیین منابع اطلاعاتی مفید برای ارزیابی و دسترسی به رابط اطلاعاتی و تركیب این اطلاعات در مكانیزمی است كه قابلیت حل مشكل اطلاعاتی را داشته باشد.
یكی دیگر از ابعاد اثرگذار بر شكاف، بین كسانی است كه به فناوری اطلاعات و ارتباطات پیشرفته مانند خدمات اینترنتی پهن باند دسترسی دارند و كسانی كه حتی به اشكال ساده فناوری اطلاعات و ارتباطات مانند خطوط تلفن ثابت دسترسی ندارند. در زمینه دسترسی به اطلاعات هم اعتقاد بر این است كه بعضی از انواع شكاف بین كسانی وجود دارد كه به ابزارها و حمایت های اجتماعی مورد نیاز برای دسترسی و تبادل اطلاعات دسترسی دارند و آنهایی كه از این حقوق برخوردار نیستند.
با رجوع به آمار رسمی داخلی و بین المللی درمی یابیم ضریب نفوذ اینترنت در میان جوامع در حال افزایش و تعداد كاربران اینترنت به سرعت در حال رشد است. مشاهده آمار طی سال های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۶ از آن حكایت می كند كه اینترنت بزودی در سراسر دنیا فراگیر خواهد شد.
با توجه به اطلاعات وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، شكاف دیجیتالی دارای ابعاد مختلف فنی، اقتصادی، اطلاعاتی، ارتباطی و دسترسی است. شكاف فناوری به معنای شكاف بین كسانی است كه به فناوری های جدید دسترسی دارند و كسانی كه به این فناوری ها دسترسی ندارند. در ابعاد اقتصادی، شكاف بین كسانی است كه توانایی و قابلیت استفاده از منابع را برای توسعه زیرساخت های اطلاعاتی پیشرفته دارند و كسانی كه ندارند.
شكاف دیجیتال در آینه شهر و روستا
اما محمدجواد آذری جهرمی - وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات دولت دوازدهم - در استان كهگیلویه و بویراحمد با اشاره به دو برنامه مهم وزارتخانه اش برای كاهش شكاف دیجیتالی اظهار نمود: كاهش شكاف دیجیتالی و كوشش برای مرتفع ساختن آن هم چنین اشتغال با عنایت به حوزه هایی مانند طرح «تكاپو» بعنوان دو مبحث مورد نظر و مهم در این استان است.
جهرمی رعایت نكردن عدالت و توازن و شكاف دیجیتال در دسترسی در مناطق روستایی و شهری را از مشكلات موجود آن استان دانست و اظهار داشت: یكی از برنامه های ما بهبود دسترسی و برقراری توازن در حوزه های كمتر برخوردار می باشد و سرویس های ارتباطی را برسانیم.
او همینطور رعایت نكردن عدالت و توازن و شكاف دیجیتال در دسترسی در مناطق روستایی و شهری را از مشكلات موجود استان دانست و اظهار داشت: یكی از برنامه های ما بهبود دسترسی و برقراری توازن در حوزه های كمتر برخوردار می باشد تا سرویس های ارتباطی را برسانیم.
فاز نخست كاهش شكاف دیجیتالی فراهم سازی زیرساخت ها جهت دسترسی به اینترنت و شبكه جهانی است. از آن جا كه خود دسترسی به اینترنت یكی از شاخصه های سنجش شكاف دیجیتال به حساب می آید، بدیهی است كه فراهم شدن تجهیزات اینترنت برای هر كشوری سبب كاهش یافتن شكاف آن با سایر كشورهای دارا و افزایش شكاف بین آن كشور و كشورهای محروم خواهد بود و اگر روند فراهم شدن اصل تجهیزات ادامه یابد شكاف در این زمینه از بین خواهد رفت.
از سوی دیگر بعد از ورود و دسترسی اینترنت، فاز دوم كاهش شكاف دیجیتال با تولید و افزایش فرصت دیجیتال فراهم می گردد. شاخص فرصت های دیجیتـال یك شاخص تركیبـی متشكل از ۱۱ شاخص اصلی مـورد توافـق بین المللی درباره ICT است كه بر اساس سه مقوله فرصت، زیرساخت و به كارگیری استوار شده است. از این رو افرادی كه دارای اینترنت هستند با عنایت به زیرساخت فراهم شده امكان بالاتری برای دسترسی به این اطلاعات خواهند داشت.
همچنین شاخص آمادگی الكترونیك یكی از شاخص هایی است كه در چند سال اخیر برای مطالعه شكاف آگاهی مورد توجه قرار گرفته است. این شاخص با استفاده از سنجش محیط تجارت الكترونیك و عوامل دیگری نظیر فرصت های شخصی اینترنتی، میزان پهنای باند، دسترسی مردم به اینترنت، استفاده از برنامه های متن باز و غیره تعیین می گردد. با ورود اینترنت به یك كشور و یا استفاده یك كاربر از اینترنت امتیاز وی در این زمینه بالا رفته و از این رو باعث كاهش شكاف دیجیتال می گردد.
اما مفهوم شكاف دیجیتالی بیان می كند كه در دنیای جدید، بهره گیری از تكنولوژی های ارتباطی و اطلاعاتی میان كشورهای مختلف و همینطور درون جوامع به صورت عادلانه تقسیم نشده است. در واقع مردم كشورهای توسعه یافته در مقایسه با مردم كشورهای فقیر دسترسی مشابهی به اطلاعات ندارند و اینترنت به این شكاف دامن زده است. همینطور پیشرفت های تكنولوژیك چنان با سرعت اتفاق می افتد كه انتقال همزمان آن به كشورهایی كه مولد این تكنولوژی ها نیستند با مشكل روبرو شده است. اینترنت می تواند سبب افزایش شكاف دیجیتال شود، همان طوركه آمارها هم نشان از افزایش شكاف دیجیتال در سال های اخیر دارند.
خدمات نباید در روستاها گران تر باشد
همچنین فرهنگ سازی جهت ورود اینترنت به خانوارها، فرهنگ سازی و انجام آموزش های لازم جهت افراد مسن تر درمورد محیط نت، تولید زیرساخت های مناسب در روستاها و مناطق كمتر توسعه یافته، تولید یا توسعه شبكه ملی اینترنت با عنایت به فرهنگ هر كشور و سالم و پاك سازی محیط اینترنت از راهكارهای استفاده بهینه از اینترنت در جهت كاهش شكاف دیجیتال است.
در بخشی از گزارش عملكردی وزارت ارتباطات دولت یازدهم كه توسط مركز بررسی های ریاست جمهور تهیه شده اعلام شده كه عدالت در دسترسی به زیرساخت ارتباطاتی و اطلاعاتی میان شهروندان با استفاده از ابزارهای مختلفی مانند ارزان سازی قیمت خدمات و اطلاعات و همینطور كاهش شكاف دیجیتالی فراهم گشته است.
در همین زمینه آذری جهرمی در جایی گفته بود كه باید مشكلات را برطرف نماییم تا بتوان عدالت اجتماعی را محقق كرد و شكاف های دیجیتالی هم برطرف شود و این پذیرفته نیست خدمات در روستاها گران تر عرضه شود.
بر این اساس شكاف دیجیتالی در واقع چالشی است كه امروزه دنیای مجازی با آن رو به رو شده است و یكی از محورهای اصلی دومین دوره اجلاس جهانی جامعه اطلاعاتی تونس، به این امر اختصاص یافته است. این مفهوم اصطلاحی است كه برای بیان نابرابری های توزیع جهانی در زمینه دسترسی به تكنولوژی اطلاعات و ارتباطات استفاده می گردد.
بنابراین شكاف دیجیتال اصطلاحی است در اشاره به فاصله بین مردمانی كه به فناوری دیجیتال و فناوری اطلاعات دسترسی موثری دارند با مردمانی كه دسترسی بسیار محدودی به این فناوری ها داشته یا اصلاً دسترسی ندارند. این عبارت شامل عدم تعادل در دسترسی فیزیكی به فناوری هم می شود، مانند عدم تعادل در داشتن منابع و مهارت برای دسترسی مؤثر و مفید به فناوری و محسوب شدن بعنوان شهروند دیجیتال؛ شكاف دیجیتال همینطور می تواند بر پایه جنسیت، درآمد و نژاد باشد. علاوه بر وجود شكاف در یك جامعه، وجود شكاف دیجیتال بین كشورهای جهان را هم شكاف دیجیتال جهانی می گویند. عبارت فقر اطلاعاتی هم در ارتباط با همین مفهوم مطرح می گردد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب