مسابقه هوش مصنوعی برای نجات کودکان سرطانی تشخیص زودهنگام تومورها
کارا پیام: مسابقه سالانه هوش مصنوعی ایران چالشی ویژه برای توسعه سیستم های هوش مصنوعی در تشخیص سریع تومورهای مغزی خردسالان برگزار می نماید.
به گزارش کارا پیام به نقل از مهر، نشست امضای تفاهم نامه میان موسسه خیریه محک و دبیرخانه جایزه سالانه هوش مصنوعی ایران امروز در محل بیمارستان محک اجرا شد. برپایه این تفاهم نامه چالش تشخیص خودکار ناهنجاری در تصاویر سی تی اسکن کودکان بعنوان یک چالش و یکی از محورهای اصلی جایزه سالانه هوش مصنوعی ایران به مسابقه گذاشته خواهد شد. هدف از این اقدام ارتقاء تشخیص زودرس تومورهای مغزی کودکان برای افزایش ایمنی و کاهش هزینه های درمان است.
مسابقه سالانه هوش مصنوعی ایران (AAA) پلتفرمی ملی است که با هدف آشنایی علاقمندان با هوش مصنوعی، گسترش دانش و توانایی ها، ایجاد شبکه ای گسترده از متخصصان هوش مصنوعی در سراسر کشور و پرورش نیروی انسانی متخصص برگزار می گردد. شرکت کنندگان بعد از گذراندن آموزش های اولیه در یک مسابقه تیمی یا فردی به حل مسایل واقعی با بهره گیری از هوش مصنوعی می پردازند.
سومین دوره مسابقه سالانه هوش مصنوعی ایران، ۵ محور دارد که تشخیص تومورهای مغزی کودکان، خصوصاً تشخیص اولیه بوسیله سی تی اسکن، یکی از مهم ترین موضوعات این جایزه است. برپایه تفاهم نامه منعقد شده، مقرر شده است بیمارستان محک با دارا بودن دیتای قابل توجهی از اسکن های مغزی طبیعی و بیماران دچار تومور، بستر مناسبی برای توسعه الگوریتم های هوش مصنوعی فراهم آورد.
در این رقابت، شرکت کنندگان باید با بهره گیری از داده هایی که توسط موسسه محک عرضه می شود، مدلهای هوش مصنوعی طراحی نمایند تا بتوانند در تحلیل تصاویر سی تی اسکن به شناسایی ناهنجاری های مغزی کمک کنند. هر تیمی که بتواند مدل دقیق تری عرضه نماید، شانس بیشتری برای دریافت جایزه خواهد داشت.
تشخیص سریع تومورهای مغزی کودکان با کمک هوش مصنوعی
دکتر مرتضی اشرافی، مدیر مرکز تحقیقات سرطان کودکان محک ضمن اشاره به اهمیت رویکرد عملیاتی و واقع بینانه در رویارویی با مسائل، خاطره ای تلخ از دختر شش ساله ای تعریف کرد که به سبب تشخیص نادرست و کمبود تخصص در یک مرکز درمانی شلوغ، بعد از مدتی با ضایعه بزرگی در مغز مراجعه نمود و متاسفانه جان خویش را از دست داد.
اشرافی اشاره کرد: این مشکل فقط مختص ایران نیست و در خیلی از کشورها، خصوصاً در مناطقی که دسترسی به رادیولوژیست یا جراح مغز و اعصاب محدود است، دیده می شود. تفسیر دقیق سی تی اسکن مغز بسیار دشوار است و سرطان کودکان به سبب نادر بودنش، امکان دارد برای خیلی از پزشکان در طول زندگی فقط چند بار اتفاق بیفتد.
وی اضافه کرد: نیازمند ابزاری هستیم که هم زمان با انجام سی تی اسکن، تصاویر را در یک سیستم یکپارچه تحلیل کرده و به پزشک کمک نماید تا تشخیص بهتری داشته باشد و بیماری از دست نرود. این مشکل در مناطق دورافتاده و کم برخوردار که دسترسی به متخصصان محدود است، بیشتر دیده می شود. سی تی اسکن به سبب سرعت بالا و هزینه کمتر، در موارد اورژانسی اولویت دارد، اما تفسیر آن نسبت به MRI پیچیده تر است و بنابراین کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
مدیر مرکز تحقیقات سرطان کودکان محک ضمن بیان این مطلب که مرکز تحقیقات محک با همکاری متخصصان حوزه هوش مصنوعی، تصمیم گرفته است سی تی اسکن را بعنوان چالشی مهم در حوزه تشخیص زودرس سرطان کودکان خصوصاً تومورهای مغزی انتخاب نماید، اظهار داشت: هدف ما فقط درمان کودکان دچار سرطان نیست، بلکه ارتقاء تشخیص زودرس تومورهای مغزی برای افزایش ایمنی و کاهش هزینه های درمان است.
او اشاره کرد: تشخیص سریع حتی با اختلاف یک هفته، می تواند به صورت قابل توجهی پیش آگهی بیماران را بهبود بخشد، شانس بقا را افزایش دهد، عوارض درمان را کم کند و هزینه ها را پایین بیاورد.
اشرافی اظهار داشت: اکنون محک با همکاری جایزه سال هوش مصنوعی، تلاش می کند سرعت، دقت و قابلیت استفاده بالا را در این پروژه عملیاتی کند تا کودکان بیشتری در آغوش خانواده هایشان زندگی کنند.
مدیر مرکز تحقیقات سرطان کودکان محک، در تشریح نقش این مرکز در این پروژه هوش مصنوعی اظهار داشت: محک بعنوان قلب تپنده این طرح، مجموعه ای باارزش از داده های سی تی اسکن بیماران را در اختیار دارد که حاصل اعتماد سال ها بیماران و خانواده های آنهاست. این داده ها با حفظ کامل حریم خصوصی و ناشناس سازی در اختیار تیم های شرکت کننده قرار گرفته است.
او اضافه کرد: حضور متخصصان رادیولوژیست و پاتولوژیست در محک امکان برچسب گذاری دقیق این داده ها و تفکیک سی تی اسکن های طبیعی از موارد در ارتباط با تومور مغزی را فراهم می آورد. همچنین، برنامه هایی برای بهره برداری از داده های مراکز درمانی دیگر همچون مراکز تروما و درمان کودکان در دست اجرا است تا این چالش صرفا محدود به سرطان نباشد.
اشرافی با تاکید بر اهمیت همکاریهای میان رشته ای در دنیای امروز، گفت: در عرصه درمان دست یاری به سمت متخصصان فناوری و هوش مصنوعی دراز می نماییم تا کیفیت تشخیص و درمان بهبود یابد.
نماینده مرکز تحقیقات محک با اعلان اینکه این مرکز اکنون تنها نهاد تخصصی فعال در حوزه تومورهای مغزی کودکان است، اظهار داشت: ما در محک مجموعه ای غنی از داده های تصویربرداری شامل اسکن های مغزی نرمال و در رابطه با تومور داریم که می تواند بعنوان دیتای اولیه در اختیار شرکت کنندگان جایزه سالانه هوش مصنوعی قرار گیرد.
وی اضافه کرد: پشتیبانی علمی و تخصصی این پروژه، خصوصاً در حوزه تصویربرداری، توسط تیم های تخصصی بیمارستان و مرکز تحقیقات محک به انجام می رسد. ما یکی از بهره برداران نهائی این پروژه خواهیم بود. اگر پروژه به نتیجه برسد، می تواند کمک نماید تا بیماران سریع تر شناسایی شوند و کیفیت تصمیم گیری درمانی ارتقاء یابد.
وی این پروژه را فصل جدیدی در فعالیتهای مرکز تحقیقات محک دانست و اظهار امیدواری کرد که با ادامه این مسیر، بتوانند کودکان بیشتری را زودتر تشخیص داده و جان آنها را نجات دهند.
جلیل عسکری، دبیر جایزه سالانه هوش مصنوعی ایران، هم در این جلسه در رابطه با تفاوت های دور سوم iAAA اظهار داشت: شرکت کنندگان ابتدا در یک دوره آموزشی جامع هوش مصنوعی حضور می یابند و سپس در قالب تیم های تخصصی روی مسایل واقعی صنعت کار می کنند. دور سوم این جایزه با تغییرات مهمی چون برگزاری رویدادهای استانی در ۱۰ استان کشور به منظور گسترش مشارکت ملی، ایجاد بخش بین الملل با همکاری وزارت امور خارجه و سازمان های جهانی همچون یونسکو، و تعریف پنج مساله واقعی در عرصه های بانکداری، سلامت و سایر صنایع همراه می باشد.
وی اضافه کرد: یکی از مهم ترین خصوصیت های این جایزه، واقعی بودن مسایل است. این یعنی تلاش و زحمات شرکت کنندگان منجر به توسعه فناوری هایی می شود که امکان حل مشکلات عینی کشور را دارند. تمامی این مسایل زیر نظر کمیته ی علمی طراحی و تدقیق می شوند تا فاکتورها و الزامات آنها دقیقا برمبنای جنس داده ها و حوزه کاربرد مشخص شوند. توسعه فناوری در این چارچوب، هدیه مشترک iAAA، محک و یونسکو به همه فرزندان این سرزمین است.
هوش مصنوعی سیستم کمک تصمیم گیری است نه جایگزین تیم درمان
آراسب احمدیان، مدیرعامل بیمارستان محک در این جلسه به اهمیت نقش هوش مصنوعی و تحول دیجیتال در عرصه درمان سرطان کودکان اشاره نمود و اظهار داشت: مبحث هوش مصنوعی امروزه نه فقط یک روند جهانی بلکه پاسخی راهبردی به نیازهای واقعی حوزه سلامت است.
احمدیان با یادآوری بیشتر از ۲۵ سال سابقه فعالیت بیمارستان محک، تاکید کرد: این مرکز از سال ۱۳۸۵ بصورت منسجم برمبنای برنامه های راهبردی اداره می شود. در پنجمین برنامه راهبردی بیمارستان، تحول دیجیتال بعنوان رویکرد اصلی و محور حرکت قرار گرفته است؛ نگاهی که بازتابی از تغییرات جهانی در عرصه درمان است.
مدیرعامل محک اضافه کرد: در چهار محور اصلی نوآوری جهانی، حوزه درمان یکی از مهم ترین بخش ها به حساب می آید که خصوصاً در حوزه تشخیص های دقیق و درمان های هدفمند پیشرفت های شایان توجهی داشته است. نقطه اتصال این دو حوزه تحول دیجیتال و نوآوری درمان، بهره برداری از فناوری های دیجیتال در فرآیندهای درمانی است.
وی همینطور به ظرفیت داده های باارزش بیمارستان محک اشاره نمود و اظهار داشت: ما امروز می توانیم داده های یک مرکز فوق تخصصی سرطان کودکان را به شکلی به اشتراک بگذاریم که تبدیل به الگوریتم های هوش مصنوعی شود. این الگوریتم ها به تشخیص های دقیق تر کمک می کنند و هوش مصنوعی از این تشخیص ها می آموزد و به مرور تقویت می شود.
احمدیان اضافه کرد: این مسیر، محور اصلی برنامه های آینده ماست و نمی توانیم نسبت به آن بی تفاوت باشیم. خوشبختانه آکادمی محک هم به این حوزه وارد شده و همکاری مشترکی شکل گرفته است. این گام را شروعی مهم برای توسعه و پیشرفت می دانیم.
وی ابراز امیدواری کرد که مرکز تحقیقات محک بعنوان مرکز تخصصی این حوزه ارتقا یافته و پروژه های هوش مصنوعی را به صورت نزدیک تر دنبال کند. تحول دیجیتال در درمان برای ما بسیار ارزشمند، هدفمند و با انگیزه است و امیدواریم این برنامه نقطه شروع حرکت پایدار و روبه جلوی محک در راه نوآوری های فناورانه باشد.
مدیرعامل محک در ادامه اشاره کرد: هدف نهایی، بهره برداری از این الگوریتم ها در داخل بیمارستان برای تشخیص های سریع تر و دقیق تر است و در صورت موفقیت، امکان استفاده از این فنآوری در سطح ملی و نرم افزارهای تصویربرداری سراسر کشور فراهم خواهد شد تا بیماران زودتر شناسایی و درمان شوند.
احمدیان همینطور تاکید کرد که خروجی این سیستم هوش مصنوعی صرفا بعنوان کمک تصمیم گیری برای پزشکان و تیم های تخصصی عمل می کند و تصمیم نهائی همواره بر عهده تیم درمان است.
حمایت معنوی از جایزه سالانه هوش مصنوعی و اهمیت رعایت اصول اخلاقی در فناوری های نوین
شکرچی نماینده کمیسیون ملی یونسکو در ایران در مراسم جایزه سالانه هوش مصنوعی با تقدیر از برگزارکنندگان این رویداد، ضمن اشاره به حمایت معنوی کمیسیون از این جایزه، به تشریح چرایی مشارکت یونسکو در این زمینه پرداخت.
وی ضمن اشاره به تصویب سند مهم سفارش نامه اخلاق هوش مصنوعی در سال ۲۰۲۱ در سازمان یونسکو، اظهار داشت: این سند چارچوب علمی، فرهنگی و آموزشی برای توسعه هوش مصنوعی در سطح جهانی است که کشور ما هم با برخی تحفظات به آن پیوسته است.
نماینده یونسکو در ایران اشاره کرد: تحول دیجیتال فرصت های بی نظیری را بهمراه دارد، اما باید با رعایت پنج اصل اساسی حقوق بشر، عدالت، شمول گرایی، شفافیت و پاسخگویی از نتایج منفی احتمالی آن جلوگیری کرد. محافظت از گروههای صدمه پذیر، خصوصاً کودکان، از اولویت های کمیسیون است و پشتیبانی از موسسه محک که سال ها در حوزه درمان و پشتیبانی از کودکان دچار سرطان فعالیت می کند، در قالب این اصول به انجام می رسد.
نماینده کمیسیون ملی یونسکو همینطور به چالش شکاف دیجیتال اشاره نمود و خاطرنشان کرد: یکی از دغدغه های مهم، دسترسی عادلانه و منصفانه به تکنولوژی های جدید و استفاده شفاف از داده هاست. موفقیت در بهره برداری از فناوری های نوظهور، به همکاری میان رشته ای و رعایت اصول اخلاقی بستگی دارد و کمیسیون ملی یونسکو متعهد است از پروژه هایی حمایت کند که کیفیت زندگی اقشار صدمه پذیر را بهبود می بخشند.
وی در ادامه سخنان خود به اهمیت رعایت اصول امنیت و حریم خصوصی در استفاده از داده ها در عرصه درمان تصریح کرد و اظهار داشت: به کارگیری داده ها دو مساله اصلی امنیت و حریم شخصی را بهمراه دارد و این اصول باید در تمامی مراحل درمان، از تشخیص و برنامه ریزی درمان تا مراقبت و تجویز دارو به دقت رعایت شود.
وی افزود، باتوجه به گفتگوهای صورت گرفته با شرکت کنندگان جایزه سالانه هوش مصنوعی، امیدواریم راهکارهایی که برای این رویداد طراحی می شوند، این اصول را به صورت کامل مدنظر قرار دهند و در ارزیابی نهائی به تیم هایی که رعایت بیشتری از این معیارها داشته باشند امتیاز بیشتری تعلق گیرد.
نماینده یونسکو اشاره کرد: کمیسیون ملی تمایل دارد این رویدادها زمینه ای برای تقویت ارتباط میان اسناد بین المللی و زیست بوم فناوری کشور فراهم نمایند و جایزه سالانه هوش مصنوعی فرصت بسیار ارزشمندی برای تقویت این ارتباطات است.
به اجمال، سی تی اسکن به جهت سرعت بالا و هزینه کمتر، در موارد اورژانسی اولویت دارد، اما تفسیر آن نسبت به MRI پیچیده تر است و ازاین رو کمتر مورد توجه قرار گرفته است. تمامی این مسائل زیر نظر کمیته ی علمی طراحی و تدقیق می شوند تا فاکتورها و الزامات آنها دقیقا برمبنای جنس داده ها و حوزه کاربرد مشخص شوند. ایشان در ادامه سخنان خود به اهمیت رعایت اصول امنیت و حریم خصوصی در استفاده از داده ها در حوزه درمان خاطرنشان کرد و عنوان کرد: به کارگیری داده ها دو مساله اصلی امنیت و حریم شخصی را به همراه دارد و این اصول باید در تمامی مراحل درمان، از تشخیص و برنامه ریزی درمان تا مراقبت و تجویز دارو به دقت رعایت شود.
منبع: كارا پیام
این مطلب کاراپیام را پسندیدین؟
(1)
(0)
مطالب مرتبط جدید کاراپیام
نظرات بینندگان کاراپیام در مورد این مطلب