مدیر دبیرخانه تولید بار اول معاونت علمی ریاست جمهوری:
۱۰ درصد طرح های تولید بار اول کشور متعلق به خراسان رضوی است
به گزارش کارا پیام، خراسان رضوی مدیر دبیرخانه تولید بار اول معاونت علمی ریاست جمهوری اظهار داشت: ۱۰ درصد طرح های تولید بار اول چه از نظر تعداد، چه از نظر ارزش متعلق به شرکتهای دانش بنیان خراسان رضوی است.
علی اکبر پرج امروز ۲۳ بهمن در نشست «معرفی برنامه تولید بار اول ویژه شرکتهای مشمول قانون مناقصات؛ شرکتهای دولتی، عمومی و...» که با هدف ترویج قانون جهش تولید دانش بنیان، با حمایت معاونت علمی ریاست جمهوری در محل سازمان مرکزی جهاددانشگاهی خراسان رضوی برگزار شد، اظهار نمود: طی ۱۴، ۱۵ سالی که معاونت علمی ریاست جمهوری تشکیل شده و اهمیت مبحث دانش بنیان در کشور نمود بیشتری یافت، شاهد دو سه نسل توسعه، پیشرفت و بالندگی در حوزه دانش بنیان هستیم. خدمات و فعالیتهایی که در سالهای نخستین معاونت علمی داشتیم، بیشتر کمک حداقلی به شرکتهای دانش بنیان برای شکل گیری بوده است، اما حالا شرکتهای بسیار خوبی را داریم که می توانند خیلی از مسائل و مشکلات را حل کنند و کارهای مورد نیاز کشور را به انجام برسانند.
وی ضمن اشاره به این که در کشور بیشتر از ۱۰ هزار شرکت با عنوان دانش بنیان ارزیابی شده اند، اضافه کرد: در قانون جهش تولید دانش بنیان، این که چطور می توان از ظرفیتهای این شرکت ها بهره برد را مد نظر قرار داده ایم. دو ظرفیت به صورت ویژه مطرح است، نخست اعتبار مالیاتی است و دیگری قانون تولید بار اول که قانونی راهگشا و مترقی به حساب می آید.
مدیر دبیرخانه تولید بار اول معاونت علمی ریاست جمهوری ضمن اشاره به چگونگی شکل گیری این قانون، بیان نمود: از زمانیکه تحریم ها شدت یافت، تأمین یک سری اقلام راهبردی در صنایع مهم همچون نفت گرفتار مشکل شد. از یک سو نیاز کشور برای تأمین این اقلام جدی بود و از طرفی امکان تأمین نبود و یا با شرایط بسیار سختی حاصل می شد. آن زمان مشاهده شد که شرکتهای دانش بنیان توانمندی داریم که می توانند اقلام را داخلی سازی و تأمین کنند. اما مساله دیگر این بود که بعد از به نتیجه رسیدن کار پژوهشی، آن کالا و خدمت در چه قالبی باید به کارفرما فروخته شود. در سازمان هایی که مشمول قانون مناقصه هستند، در خریدهای کلان فرایند مناقصه اتفاق می افتد. اگر این فرآیند در مورد کالاهایی که برای بار اول در کشور تولید می شوند هم صورت گیرد، ابهامات دوچندان می شود.
ترک تشریفات راهکاری است که قانون پیش پا گذاشته است
پرج افزود: ماده ۲۹ ترک تشریفات راهکاری است که قانون پیش پا گذاشته است، اما در عرصه تولید بار اول اما و اگر بسیار است، همچون این که چه کسی و با چه قیمتی مجری باشد. قانون تولید بار اول در بند الف ماده ۱۰ قانون جهش تولید دانش بنیان مطرح شده و به منظور رونق بازار محصولات دانش بنیان مصوب شد. بند ی به ماده ۲۹ قانون برگزاری مناقصات مصوب ۱۳۸۳/۱/۲۵ الحاق شد که در آن آمده در مواردی که به تشخیص بالاترین مقام دستگاه اجرایی، محصولی دانش بنیان برای بار اول در کشور ایجاد می شود و دارای مشابه داخلی نیست، متقاضی خرید محصول ملزم به برگزاری مناقصه نبوده و معاملات خرید این محصولات بین متقاضی و مؤسسات و شرکتهای دانش بنیان، واحدهای فناور مستقر در مراکز رشد و پارک های دانش و فناوری، سراهای نوآوری دانشگاه آزاد اسلامی، جهاددانشگاهی و واحدهای خلاق، بدون انجام تشریفات قانون برگزاری مناقصات صورت می گیرد.
وی افزود: شروع کار برای ما تشخیص کارفرما در این حوزه است که این کالا، نمونه داخلی ندارد. در اولین مرحله این فیلتر به ما کمک می نماید که بررسی نماییم آیا این محصول می تواند تولید بار اول باشد یا خیر؟ همینطور دانش بنیان بودن کالا یا خدمت باید در محصول رعایت شده باشد و سابقه ساخت و فروش برای آن ثبت نشده باشد.
مدیر دبیرخانه تولید بار اول معاونت علمی در ادامه به تشریح مراحل ترک تشریفات پرداخت و اظهار داشت: برای تهیه گزارش توجیهی ترک تشریفات مناقصه توسط دستگاه متقاضی، تصویب هیأت سه نفره شامل کارفرما یا متقاضی اصلی طرح، وزارت صمت و معاونت علمی ریاست جمهوری ضروری است. شرکت مجری هم می تواند دانش بنیان باشد و هم شرکتهای فناوری که توانایی تولید محصولات دانش بنیان را دارد.
پرچ به تبصره ماده ۱۰ قانون جهش تولید دانش بنیان اشاره و بیان نمود: مبلغ پیش پرداخت در قراردادهای مبحث این بند به تشخیص بالاترین مقام دستگاه اجرایی، تا ۵۰ درصد مبلغ اولیه قرارداد یا به میزانی که تحقق قرارداد منوط به آن است، با تأیید کارگروه مزبور قابل افزایش است. این مبلغ پیش پرداخت برای معاملات بزرگی که در بازه ۵۰ تا ۲۰۰ برابر معاملات کوچک (از ۷، ۲۵ تا ۲۹ میلیارد تومان) قرار می گیرد، با تأیید در وزارت خانه، شرکت، استاندار، رئیس قوه قضاییه و رئیس شورای نگهبان پرداخت می شود. برای اختصاص پیش پرداخت به معاملات بیشتر از ۲۰۰ برابر معاملات کوچک (بیش از ۲۹ میلیارد تومان) هم تأیید شورای اقتصاد، هیات سه نفره شامل رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی شهری، وزیر اقتصاد و بالاترین مقام دستگاه متقاضی الزامی است.
وی به دشواری عقد قرارداد تولید بار اول اشاره و اظهار نمود: تعدد مدعیان محصولات ساخته نشده، پیچیدگی محاسبه قیمت تولید بار اول، ریسک مالی و فنی، دامپینگ (قیمت شکنی)، وجود پروژه های ناموفق و سخت گیری های سازمان های نظارتی همچون دشواری های این مسیر اند. ایجاد کارگروه تولید بار اول با هدف ارزیابی مجریان و هم ارزیابی طرح بومی سازی برای صدور مجوز ترک تشریفات قانون برگزاری مناقصات از اقداماتی است که برای تسهیل این مسیر صورت می گیرد.
معیارهای تولید بار اول بودن
مدیر دبیرخانه تولید بار اول معاونت علمی ریاست جمهوری ضمن اشاره به معیارهای تولید بار اول بودن، اضافه کرد: محصولی تولید بار اول است که دانش بنیان باشد (براساس لیست موجود دسته بندی محصولات دانش بنیان)، سابقه فروش نداشته باشد(براساس اظهارنامه های مالیاتی) و مشابه داخلی نداشته باشد (تغییر فناورانه داشته باشد). همینطور مصادیق تغییرات فناورانه که می تواند منجر به تولید بار اول شود عبارتند از افزایش عمق ساخت داخل، استفاده از یک فناوری جایگزین/رقیب و تغییر ابعاد و مقیاس محصول.
پرچ افزود: نیاز و تقاضا به تشخیص کارفرما مشخص است و ۸۰ تا ۹۰ درصد تولیدات بار اول از نظر سطح توسعه فناوری در رده های بالا قرار دارد.
وی در رابطه با مراحل شناسایی، ارزیابی و احراز توانمندی مجریان، اظهار نمود: فرآیندهای شناسایی مجریان از سه روش معرفی توسط دستگاههای متقاضی، لیست شرکتهای دانش بنیان و فراخوان های عمومی صورت می گیرد. همینطور معیارهای انتخاب مجری عبارتند از تسلط بر دانش فنی تولید محصول، سوابق و تجربیات قبلی شرکت، زیرساخت تولید و توسعه محصول، تیم تحقیق و توسعه در رابطه با محصول، میزان پیشرفت در توسعه و تولید محصول و همینطور میزان عمق بومی سازی محصول. علاوه بر آن فرآیندهای ارزیابی مجریان شامل ارزیابی و رتبه بندی توسط کارفرما و عرضه گزارش به دبیرخانه و همینطور ارزیابی و رتبه بندی توسط دبیرخانه کارگروه به درخواست کارفرماست.
مدیر دبیرخانه تولید بار اول معاونت علمی ریاست جمهوری افزود: شناسایی، ارزیابی و احراز توانمندی مجریان با اهداف مختلفی صورت می گیرد که اجرای طرح با مدل انتخاب مجری برتر، شکستن انحصار با مدل انتخاب دو مجری برای اجرای طرح های نزدیک به هم به صورت همزمان، رسوب دانش فنی با مدل اجبار به همکاری شرکت منتخب با یک شرکت دانش بنیان مرتبط، انتقال فناوری با مدل اجبار به همکاری با یک شرکت خارجی، ایجاد یک لایسنس بومی با مدل تعیین شرکت منتخب بعنوان پیمانکار اصلی و اجبار به همکاری با دیگر شرکتهای دانش بنیان بعنوان تأمین کننده، رسوب دانش فنی، اجبار به همکاری شرکتهای منتخب با یک شرکت دانش بنیان مرتبط، مدیریت پیچیدگی طرح با مدل اجبار به تشکیل کنسرسیومی از شرکتهای دانش بنیان و در نهایت کاهش ریسک مالی با مدل اجبار به داشتن قرارداد با یک شرکت فناور یا نوآور در کنار خود همچون مهم ترین این اهداف است.
افزایش سقف ابلاغیه به ۷۲۵ میلیارد تومان
پرج ضمن اشاره به روند فعالیت کارگروه تولید بار اول، بیان نمود: در سال ۹۸ صدور مصوبه جهش تولید دانش بنیان با ابلاغیه پرداخت حداکثر ۵۰ میلیارد تومان به هر طرح صورت گرفت. سال ۹۹ مصوبه تمدید گردید و سقف پرداختی به ۱۰۰ میلیارد افزایش پیدا کرد. سال ۱۴۰۰ هم این مصوبه باردیگر تمدید گردید و سقف پرداختی به (۳۰ میلیارد تومان افزوده شد و در نهایت در سال ۱۴۰۱ قانون جهش تولید دانش بنیان و دستورالعمل کارگروه تولید بار اول رسما تصویب گردید و در سال ۱۴۰۲ سقف ابلاغیه به ۷۲۵ میلیارد تومان افزوده شد.
وی ادامه داد: اعضای کارگروه تولید بار اول عبارتند از وزارت صمت، دستگاه متقاضی و معاونت علمی رئیس جمهور که مسئولیت هایی همچون ارزیابی و احراز بار اول بودن طرح، ارزیابی و احراز توانمندی مجری، و طراحی سناریو اجرای طرح را بر عهده دارند.
مدیر دبیرخانه تولید بار اول معاونت علمی ریاست جمهوری در ادامه به تشریح اصلی ترین پیش نیازهای تدوین قراردادهای بومی سازی پرداخت و اظهار داشت: تعیین مشخصات فنی، تعیین عمق بومی سازی و میزان ارزبری طرح، قیمت گذاری تولید بار اول، تعیین مراحل پرداخت و طراحی سناریوی تست از آن جمله اند و مزیت دبیرخانه تولید بار اول طراحی سناریوی بومی سازی است.
پرج به تبیین فرایند ارزیابی صدور ابلاغیه پرداخت و بیان نمود: درخواست دستگاه اجرایی متقاضی، دبیرخانه کارگزاران فنی، جلسه کمیته فنی، جلسه کارگروه، ابلاغیه ترک تشریفات مناقصه، عقد قرارداد و پایان قرارداد همچون فرآیندهای اصلی این فرایند است.
وی به مزایای تولید بار اول برای شرکتهای دانش بنیان اشاره و اظهار داشت: تضمین خرید، ایجاد مرجع فروش، قرار گرفتن در لیست بلند تأمین کنندگان، عدم حضور در مناقصه، برندسازی ناشی از اجرای طرح تولید بار اول، امکان اجرای طرح تا سقف ۵۰۰ برابر معاملات متوسط در حوزه انرژی، امکان پرداخت تا سقف ۵۰ درصد بعنوان پیش پرداخت و حمایت معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان از مهم ترین این مزایاست.
مدیر دبیرخانه تولید بار اول معاونت علمی به بیان آمار کلی از حوزه قانون تولید بار اول پرداخت و اظهار نمود: از تعداد ۴۰۰ درخواست عرضه شده، ۱۴۰ طرح ابلاغ گردیده به مبلغ ۳۲۰ میلیون دلار، ۱۰۰ قرارداد قطعی به مبلغ ۱۸۰ میلیون دلار و ۲۳ قرارداد تمام شده به مبلغ ۲۰ میلیون دلار را داشته ایم. همینطور بهره مندی دستگاه ها از قانون تولید بار اول بدین ترتیب است که حوزه نفت با ۶۸ درصد، نیرو با ۱۳ درصد، ارتباطات و فناوری با ۶ درصد، تعاون، کار و رفاه اجتماعی با ۳ درصد، راه و شهرسازی با ۳ درصد و سایر دستگاه ها با ۷ درصد در این مجموعه فعالیت دارند.
پرچ ضمن اشاره به ابلاغیه های شرکتهای دانش بنیان اظهار داشت: ۷۷ ابلاغیه در مجموع به ارزش ۱۳۹ میلیون دلار به شرکتهای دانش بنیان نوپا، ۲۹ ابلاغیه به ارزش ۷۵ میلیون دلار به شرکتهای دانش بنیان نوآور و ۲۸ ابلاغیه به ارزش ۳۲ میلیون دلار به شرکتهای دانش بنیان فناور تعلق داشته است.
وی افزود: پرافتخارترین شرکت دانش بنیان از نظر تعداد طرح های تولید بار اول، شرکت خدمات نیروگاهی آهار شرق است. همینطور ۱۰ درصد طرح های تولید بار اول چه از نظر تعداد، چه از نظر ارزش متعلق به شرکتهای دانش بنیان خراسان رضوی است. دستاوردهای قانون جهش تولید دانش بنیان شامل کاهش هزینه حاصل از بومی سازی اقلام راهبردی بین ۳۰ تا ۶۰ درصد است، همینطور صرفه جویی ارزی سالیانه به ازای هر ابلاغیه ۸ تا ۱۷ دلار است.
منبع: كارا پیام
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب