فعالان حوزه هوش مصنوعی از چالش های فناورانه این حوزه سخن گفتند
هوش مصنوعی در ایران از نبود استاندارد ملی تا بی برنامگی در تخصیص منابع
به گزارش کارا پیام، با رشد فزاینده پروژه های مبتنی بر هوش مصنوعی در کشور، فعالان این حوزه نسبت به نبود استانداردهای ملی، پراکندگی در سیاستگذاری ها، سخت گیری های غیرکارشناسی در راه دانش بنیان شدن و کمبود زیر ساخت هایی همچون GPU اخطار دادند و بر ضرورت تدوین رویه های یکپارچه، ایجاد رسته رسمی مشاوران هوش مصنوعی، سطح بندی شرکتهای نوپا و توسعه کامیونیتی تخصصی در این عرصه تاکید کردند.
به گزارش کارا پیام به نقل از ایسنا در نشست معاونت علمی ریاست جمهوری با فعالان هوش مصنوعی، شرکت های حاضر چالش های این حوزه را تشریح کردند و ایجاد یک روند یکپارچه در اختصاص اعتبارات و اعطای مجوزها و ایجاد زیر ساخت های این حوزه را خواهان شدند. اهم گفته های این شرکتها به این شرح است:
درخواست برای تدوین استاندارد ملی در ارزیابی پروژه های هوش مصنوعی
محمد عجمی، رئیس هیأت مدیره سازمان نظام صنفی رایانه ای استان گلستان و دبیر کارگروه اقتصاد دیجیتال و هوش مصنوعی کشور، با اشاره به تمرکز سیاستگذاری ها و اجرای پروژه های هوش مصنوعی در پایتخت، خواهان توزیع عادلانه و استانداردسازی فرآیندها در سطح کشور شد.
عجمی با اعلان اینکه بیشتر تصمیم سازی ها و اجرای پروژه ها در تهران به انجام می رسد، بر ضرورت گسترش عادلانه زیرساخت ها و دسترسی به داده ها در سطح ملی تاکید کرد.
وی از طریق اندازی مراکز هوش مصنوعی کشاورزی و علم داده در استان گلستان بر پایه اسناد راهبردی ملی آگاهی داد و تعامل بیشتر نهادهای ملی با ظرفیتهای استانی را خواهان شد.
وی با اشاره به تجربه های مختلف شرکت تحت مدیریت خود در عرصه سیستم های سفارش گر و نرم افزارهای در رابطه با سلامت، تغذیه، خوابگاه و حوزه فرهنگی دانشگاه ها، تاکید کرد که فقدان رویه یکپارچه در وزارتخانه ها، مانع از پیشرفت پایدار پروژه های هوش مصنوعی است.
عجمی اظهار داشت: بارها اتفاق افتاده که بعد از صرف سال ها زمان برای توسعه پلت فرم های هوشمند و جمع آوری و تحلیل داده، ناگهان پروژه مشابهی از جانب دستگاه اجرایی دیگری کلید خورده و زحمات شرکت های فناور از بین رفته است.
دبیر کارگروه اقتصاد دیجیتال و هوش مصنوعی کشور همینطور از کوشش برای ایجاد رسته رسمی کارشناسی و مشاوره هوش مصنوعی در سازمان نصر آگاهی داد و اظهار داشت: با حمایت اعضای هیأت رئیسه، پیشنهاد سطح بندی مشاوران هوش مصنوعی به سه سطح مطرح شده و امیدواریم در آینده نزدیک، این رده ها مبنای واگذاری پروژه ها در سطح ملی و استانی قرار گیرد.
سختگیری های غیرکارشناسانه برای دانش بنیان شدن
محمد کاهندش، مدیرعامل یکی از شرکت ها، با انتقاد از سخت گیری های غیرکارشناسی در فرایند تأیید دانش بنیان شدن محصولات نرم افزاری، اظهار داشت: محصولات ما با وجود داشتن کاربر نهائی و بازار فعال، به سبب نبود معیارهای متناسب با حوزه نرم افزار از دریافت تأییدیه دانش بنیانی محروم مانده اند.
وی تاکید کرد: ارزیابی پروژه های هوش مصنوعی باید با مشارکت نهادهای تخصصی مانند کمیسیون هوش مصنوعی سازمان نصر صورت گیرد و اضافه کرد: کارشناسان فعلی خیلی از مفاهیم فنی این حوزه را درک نمی کنند. در صورتیکه از متخصصان واقعی در فرایند ارزیابی استفاده شود، خیلی از شرکت های شایسته می توانند از حمایت های دانش بنیانی بهره مند شوند.
لزوم پشتیبانی از شرکت های نوپای فعال در عرصه هوش مصنوعی قبل از دریافت مجوز دانش بنیانی
منصوری، رئیس هیأت مدیره شرکت فعال در عرصه هوش مصنوعی با اشاره به چالش های شرکت های نوپای فعال در حوزه هوش مصنوعی، خواهان بازبینی در فرایند حمایت ها و تخصیص منابع به این گروه از شرکتها شد.
منصوری با اشاره به فعالیت این شرکت در حوزه توسعه چت بات های عمومی و صنعتی اظهار داشت: ما نمونه های گوناگونی از محصولات چت بات را رونمایی کرده ایم که برخی در قالب پلت فرم های صنعتی هم به کار گرفته شده اند. اما چالش اصلی ما و خیلی از شرکت های مشابه، نبود دسترسی به منابع پایه ای مانند GPU در مراحل ابتدایی توسعه است.
وی ادامه داد: خیلی از این شرکتها هنوز مجوز دانش بنیانی ندارند، اما بطور جدی درحال توسعه محصولات مبتنی بر هوش مصنوعی هستند. این شرکتها مانند جوانه هایی هستند که اگر در فاصله کوتاهی از حمایت اولیه برخوردار نشوند، ممکنست از بین بروند.
منصوری پیشنهاد نمود که سطح بندی جدیدی میان شرکت های دانش بنیان، فناور و شرکت های درحال توسعه محصول (Pre-product AI startups) ایجاد شود تا امکان تخصیص منابعی مانند GPU حتی با درصد کمتر برای آنها فراهم گردد.
وی تاکید کرد: این اقدام می تواند در بازه زمانی ۶ ماهه تا یک ساله، امکان تست، پژوهش و توسعه و ورود به بازار را برای این شرکتها فراهم آورد.
وی همین طور به تغییر استراتژی این شرکت در توسعه چت بات ها اشاره نمود و اظهار داشت: باتوجه به محدودیت منابع، تمرکز خویش را از توسعه مدلهای بزرگ زبانی (LLM) بسمت ساخت چت بات های سبک تر با محوریت سؤالات پرتکرار (FAQ) سوق داده ایم. این محصولات نیاز کمتری به GPU دارند، اما همچنان نیازمند فرهنگ سازی در میان مشتریان هستند.
لزوم ایجاد اجتماع هوش مصنوعی و تدوین استانداردهای بومی
پوریا حداد، مدیرعامل یکی دیگر از شرکتها و عضو کمیسیون هوش مصنوعی در این جلسه با تکیه بر اهمیت ایجاد جامعه فعالان حوزه هوش مصنوعی اظهار داشت: یکی از عناوینی که جای خالی آن احساس می شود، وجود یک اجتماع تخصصی پویا در حوزه هوش مصنوعی است. این جامعه می تواند با برگزاری رویدادهای آموزشی، ترویجی و عمومی به رشد این اکوسیستم کمک نماید.
حداد تصریح کرد: سابقه این تلاش ها به سال ها پیش بازمی گردد و اضافه کرد: اگر خاطرتان باشد، نخستین رویدادی که با حضور شما برگزار کردیم، در پژوهشکده علوم و فناوری شریف بود. از آن زمان بصورت مداوم درحال برگزاری برنامه هایی برای ترویج دانش هوش مصنوعی هستیم. در دوره ای که دکتر مینایی در ستاد توسعه هوش مصنوعی فعال بودند، حمایت هایی از این تلاش ها صورت می گرفت، اما امروز این حمایت ها کم شده و نیازمند پشتیبانی مجدد هستیم تا فعالان این حوزه بتوانند نیروهای متخصص آینده بازار کار را تربیت کنند.
ایشان سپس به مبحث رویداد بین المللی «وام صعودی» در عرصه هوش مصنوعی که مقرر است آذرماه در عربستان برگزار شود، اشاره نمود و اظهار داشت: این رویداد فرصت بسیار خوبی برای حضور ایرانی هاست، اما با توجه به این که عربستان ویزا صادر نمی کند، مشکلاتی در راه حضور شرکت های ایرانی وجود دارد. با وزارت امور خارجه و اداره گذرنامه مذاکراتی صورت گرفته، اما برای تحقق حضور جدی شرکت ها، لازم است که صندوق نوآوری و شکوفایی هم حمایت هایی فراتر از صرف دریافت غرفه نمایشگاهی ارائه کند.
حداد تاکید کرد: باتوجه به وضع موجود، خیلی از شرکتها حتی امکان عرضه محصول در این نمایشگاه را ندارند، بدین سبب بهتر است برای حضور به عنوان بازدیدکننده هم بسته های حمایتی درنظر گرفته شود.
وی در قسمت دیگری از سخنان خود به پروژه های پلت فرم هوش مصنوعی اشاره نمود و اظهار داشت: هم اکنون شرکت های مختلفی می توانند در قالب این پروژه ها مشارکت کنند، اما اگر سازوکاری فراهم گردد که شرکت های بیشتری تحت پوشش این حمایت ها قرار بگیرند، باتوجه به ظرفیتهای فنی موجود در کشور، دستاوردهای قابل توجهی حاصل خواهد شد.
حداد به یکی دیگر از چالش های پیش روی اکوسیستم هوش مصنوعی پرداخت و اظهار داشت: در گفت و گو با شرکت های بزرگی مانند مپنا متوجه می شویم که مشتاق ورود به حوزه هوش مصنوعی هستند، اما مسیر برای آنها روشن نیست. اگر استانداردی مشابه ISO دراین خصوص تدوین و بومی سازی شود، می تواند راهنمای مناسبی برای صنایع بزرگ کشور باشد تا فرآیندهایی مانند گردآوری داده، گمنام سازی و پیاده سازی الگوریتم ها را به درستی طی کنند.
وی تاکید کرد: تدوین چنین استانداردهایی با حمایت معاونت علمی ریاست جمهوری و صندوق نوآوری، می تواند مسیر تحول دیجیتال در شرکت های بزرگ ایرانی را هموارتر کند.
نبود شفافیت در ارزیابی دانش بنیان، چالش بزرگ شرکت های فعال در عرصه هوش مصنوعی
نفیسه فروزیده، مدیرعامل یکی دیگر از شرکتها در این جلسه با تشکر از فراهم شدن فرصت حضور شرکتها در جلسه، به بیان برخی چالش های ساختاری در فرایند ارزیابی دانش بنیان پرداخت و اظهار داشت: سال هاست در حوزه توسعه سیستم های مبتنی بر هوش مصنوعی فعالیت می نماییم. ضمن تقدیر از فرصتی که در اختیار شرکت های فناور قرار گرفت، مایلم چند نکته کلیدی را در رابطه با فرایند ارزیابی دانش بنیان مطرح کنم.
وی با اشاره به نبود قوانین شفاف دراین خصوص اضافه کرد: یکی از مهم ترین مشکلاتی که شرکتها با آن مواجهند، نبود قوانین مشخص و صریح برای ارزیابی دانش بنیان است. در بعضی موارد، دبیرخانه یا شرکت های کارگزار بر مبنای تشخیص خود، فرایند را تغییر می دهند و این مساله می تواند تصمیمات را بسمت سلیقه ای بودن سوق دهد. از آنجائیکه شرکتها از چارچوب حقوقی دقیق آگاه نیستند، نمی توانند بررسی نمایند که این تغییرات در قالب اختیارات قانونی قرار دارد یا خیر.
فروزیده همینطور به یکسان بودن فرایند ارزیابی برای محصولات جدید و محصولات ارزیابی شده قبلی اشاره نمود و اظهار داشت: هم اکنون، روال ارزیابی برای یک محصول جدید با محصولاتی که قبلاً ارزیابی شده اند، یکی است و این سبب می شود شرکتها مجبور شوند کارهای تکراری یا غیرضروری انجام دهند، بدون این که این اقدامات ارزش افزوده ای به همراه داشته باشد.
وی ادامه داد: در مورد محصولات بین رشته ای هم مشکل مشابهی وجود دارد. چون معیار مشخصی برای ارزیابی این نوع محصولات تعریف نشده، اغلب فقط از یک بُعد به آنها نگاه می شود و سایر جنبه های مهم مغفول می ماند. در نتیجه، ارزیابی نهائی نمی تواند تصویر دقیقی از توانمندی های واقعی محصول ارائه کند.
فروزیده به یک نمونه عینی و ملموس از این چالش ها اشاره نمود و اظهار داشت: ما درخواست ارزیابی برای یک محصول جدید ثبت کردیم در صورتیکه بیشتر از یک سال به انتها اعتبار محصولات قبلی مان باقیمانده بود. حالا که هنوز حدود ۸ ماه از آن اعتبار باقیمانده، نامه ای دریافت کرده ایم که می گوید باید دو محصول قبلی را هم فوراً باردیگر ارزیابی نماییم، آن هم تنها با فرصت یک هفته ای. در غیر این صورت دسترسی ما به سامانه قطع خواهد شد و به صورت کامل از لیست شرکت های دانش بنیان خارج خواهیم شد.
وی با تکیه بر این که اینطور رویکردها سبب ایجاد سردرگمی و فشار بی مورد به شرکتها می شود، خواهان بازبینی در روندهای اجرایی و تعریف فاکتورهای شفاف و قابل پیش بینی برای ارزیابی محصولات شد.
قوانین به جای تسهیل، مانع تراشی می کنند
ارژنگ ملک، رئیس هیأت مدیره یکی دیگر از شرکتها و فعال حوزه تحلیل داده و خدمات مبتنی بر هوش مصنوعی، در این جلسه با اشاره به برخی چالش های ساختاری در راه توسعه خدمات هوش مصنوعی اظهار داشت: خیلی از قوانین موجود، به جای تسهیلگری، تبدیل به مانع تراشی شده اند و بخش عمده ای از انرژی شرکتها صرف عبور از این موانع می شود.
وی با تکیه بر این که این مشکلات محدود به حوزه افتا نیست، اضافه کرد: علاوه بر چالش هایی که در عرصه امنیت اطلاعات وجود دارد، سایر حوزه ها هم با موانع مشابهی روبه رو هستند. این روند، مسیر فعالیت شرکت های فناور را با کندی مواجه کرده و سبب هدررفت منابع می شود.
ملک همینطور با انتقاد از نبود ساختار مناسب برای ممیزی خدمات هوش مصنوعی، اظهار داشت: سازوکار مشخصی برای ممیزی خدمات هوش مصنوعی تعریف نشده است. تمرکز ممیزی ها به طور عمده بر روی محصول نهائی است، در صورتیکه بخش عمده ای از فعالیت شرکتها مبتنی بر ارائه خدمت است. در این حالت، ما در آغاز یک پروژه وارد سازمان می شویم، مساله را حل می نماییم و خارج می شویم، بدون این که الزاماً محصول فیزیکی یا دیجیتالی مشخصی برای ممیزی باقی بماند. عمده دانش هم در تیم فنی رسوب می کند، نه در قالب یک خروجی قابل ارزیابی.
این فعال حوزه تحلیل داده و خدمات مبتنی بر هوش مصنوعی همینطور با اشاره به مشکلات موجود در حوزه دسترسی به داده ها، اضافه کرد: یکی از چالش های کلیدی ما، نبود دسترسی به داده های باز (Open Data) است. این مشکل ناشی از نبود متولی مشخص، نبود سازوکار فنی برای نونیم سازی داده ها و نبود زیرساخت یکپارچه برای عرضه این خدمات است.
ملک اشاره کرد: هرچه دسترسی ما به داده ها محدودتر باشد، طبیعتاً توان ما در حل مسایل واقعی کاهش پیدا می کند. برای رشد واقعی این حوزه، باید بصورت فوری سازوکارهایی برای تسهیل دسترسی امن، قانون مند و غیرفردمحور به داده های عمومی تعریف شود.
نبود قانون شفاف در عرصه حریم خصوصی، هوش مصنوعی را به شمشیر دولبه مبدل کرده است
فولادگر، مدیر نوآوری یکی دیگر از شرکتها در نشست فعالان حوزه هوش مصنوعی با اشاره به چالش های حقوقی در رابطه با صیانت از اطلاعات کاربران، اظهار داشت: در بحث قانون گذاری، همانطور که دوستان اشاره کردند، لازم می دانم بر مبحث حریم خصوصی کاربران تاکید ویژه ای داشته باشم. متاسفانه در کشور ما، نقص جدی قانونی در عرصه صیانت از حریم خصوصی کاربران وجود دارد؛ مساله ای که با داغ شدن مباحث در رابطه با هوش مصنوعی، ابعاد نگران کننده تری هم به خود گرفته است.
وی ادامه داد: هم اکنون، هوش مصنوعی به شمشیر دولبه ای تبدیل گشته که در کنار فرصت های بی شمار، در صورت نبود چارچوب های قانونی و اخلاقی می تواند برای کاربران خطرناک باشد. خوشبختانه در جلسه اخیر شورای عالی فضای مجازی هم به مبحث حریم خصوصی پرداخته شد و امیدواریم این آغاز راهی برای تدوین قوانین شفاف و جامع در این زمینه باشد.
فولادگر با تکیه بر ضرورت مسئولیت پذیری جمعی در این مورد، اظهار داشت: امیدوار هستم همه عزیزانی که در این نشست حضور دارند، صیانت از حریم خصوصی کاربران را به عنوان دغدغه ای جدی در توسعه هوش مصنوعی درنظر بگیرند. مردم ایران در گذشته از نقض حریم خصوصی صدمه های زیادی دیده اند و لازم است تلاش نماییم در راه توسعه هوش مصنوعی، چنین صدمه هایی تکرار نشود.
نبود شفافیت در پروژه های هوشمندسازی، مانع استفاده از ظرفیت شرکت های دانش بنیان است
سروش حسن آبادی، معاون کسب وکار یکی از شرکتها و عضو کمیسیون ICT سازمان نظام صنفی رایانه ای، در نشست تخصصی فعالان هوش مصنوعی با اشاره به برخی چالش های زیرساختی و اجرائی، اظهار داشت: یکی از با اهمیت ترین نیازهای فعالان این حوزه، دسترسی به داده های مناسب برای آموزش مدلها و همینطور دسترسی به GPU برای توسعه مدلهای بزرگ است. این دو مبحث از دغدغه های جدی شرکت های فعال در عرصه هوش مصنوعی هستند که پیشتر هم توسط سایر همکاران عنوان شد.
وی با اشاره به وضعیت پروژه های هوشمندسازی در کشور، اضافه کرد: در امسال، شاهد برگزاری رویدادهای گوناگونی با محوریت هوشمندسازی از جانب متولیان مختلف، خصوصاً دستگاه های دولتی بودیم. با این وجود، خروجی عملیاتی مشخصی از این رویدادها استخراج نشده است. یکی از علل اصلی این موضوع، عدم شفافیت در نیازها و اولویت های سازمان ها در عرصه هایی مانند هوش مصنوعی و اینترنت اشیاست.
حسن آبادی تاکید کرد: تا آن زمان که این نیازها در قالب طرح های مشخص و اجرایی تعریف نشوند، برگزاری چنین رویدادهایی بیشتر در حد نمایش باقی می ماند و امکان استفاده اثربخش از ظرفیتهای بالای شرکت های داخلی در این زمینه فراهم نمی شود.
وی ابراز امیدواری کرد: معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری بتواند با ایفای نقش راهبردی، سازمان های متقاضی را در تعریف و تبدیل نیازهای خود به طرح های اجرایی یاری دهد تا امکان بهره مندی از توان شرکت های دانش بنیان فراهم گردد.
لزوم تسهیل ارتباط شرکت های دانش بنیان با شرکای خارجی برای توسعه صادرات
به گزارش کارا پیام به نقل از ایسنا، حسین لولایی، مدیرعامل یکی دیگر از شرکتها در نشست فعالان حوزه هوش مصنوعی با تکیه بر اهمیت صادرات محصولات دانش بنیان، اظهار داشت: یکی از خصوصیت های کلیدی معاونت علمی، توجه به مقوله صادرات است. برای آن که محصولات شرکت های داخلی در حوزه بین المللی قابلیت صادرات پیدا کنند، لازم است که شرکتها ارتباط مؤثری با شرکای خارجی داشته باشند.
وی ادامه داد: به نظر من، معاونت علمی می تواند نقش بسیار مؤثری در تسهیل این ارتباطات ایفا کند. مثلا با بوجودآوردن بستری که مثل یک چراغ قوه مسیر را در این زمینه روشن کند تا شرکتها خودشان بتوانند پارتنرهای مناسب شان را بیابند. این حمایت و تسهیل از جانب معاونت، می تواند کمک بزرگی به شرکت های دانش بنیان باشد تا در بازارهای جهانی حضور پررنگ تری پیدا کنند.
لولایی ضمن تشکر از برگزارکنندگان اظهار امیدواری کرد که این مساله مورد توجه ویژه قرار گیرد و اقدامات لازم دراین خصوص صورت پذیرد.
لزوم ایجاد متولی مشخص برای داده ها و توسعه پلت فرم اشتراک گذاری داده در کشور
محمدمهدی ارسنجانی، مدیرعامل یکی از شرکت های هوش مصنوعی با تکیه بر اهمیت داده به عنوان زیرساخت اصلی در توسعه هوش مصنوعی، اظهار داشت: یکی از چالش های اصلی در کشور، دسترسی به داده هاست. بخش بزرگی از داده ها در اختیار نهادهای دولتی یا سازمان های وابسته به دولت قرار دارد. از طرف دیگر، در وزارت ارتباطات کارگروهی تحت عنوان «تعامل پذیری» شکل گرفته که هدف آن تدوین استانداردهایی برای تسهیل دسترسی کسب وکارها به داده هاست.
وی با اشاره به نقش بالقوه معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، در این زمینه اضافه کرد: به نظر من، معاونت می تواند در سه حوزه نقش مؤثری ایفا کند: نخست، ایجاد یک متولی مشخص ملی برای مبحث «دیتا شیرینگ» (اشتراک گذاری داده ها)؛ دوم، مشارکت فعال متخصصان هوش مصنوعی در فرایند تدوین استانداردها و روال ها و سوم، پشتیبانی از گسترش زیرساخت اشتراک گذاری داده ها.
ارسنجانی در ادامه اظهار داشت: در سازمان ملی هوش مصنوعی هم بخشی تحت عنوان معاونت داده وجود داشت که پروژه ای با نام «دیتا اکسچنج پلتفرم» را دنبال می کرد. خوب است این پروژه با همکاری همان کارگروه تعامل پذیری وزارت ارتباطات به نتیجه برسد و خروجی عملیاتی داشته باشد. ایجاد یک پایگاه ملی برای اشتراک داده ها، اهمیت بسیار زیادی برای توسعه فناوری هوش مصنوعی در کشور دارد.
وی تاکید کرد: امیدوار هستم این مساله جدی گرفته شود، چون که دسترسی به داده کلید حل خیلی از چالش ها در راه توسعه هوش مصنوعی است.
نقد جدی به مسیر فعلی اجرای پروژه های هوش مصنوعی دولتی
مرتضی جوان، نماینده یکی از شرکت های هوش مصنوعی، در نشست تخصصی فعالان این حوزه با نگاهی انتقادی، به بررسی روند اجرای پروژه های کلان دولتی در عرصه هوش مصنوعی پرداخت و اظهار داشت: احساس می کنم حرف های کلیشه ای در این فضا کارآمد نیستند و باید بشکل جدی تری به مسایل بپردازیم. شما (خطاب به مسئولان معاونت علمی ریاست جمهوری) تصمیم بزرگی دارید برای کاری بزرگ، اما مسیری که در پیش گرفته اید به آن نقطه ختم نخواهد شد.
وی با اشاره به تجربه شخصی همکاری با دانشگاه ها در پروژه های گذشته، اظهار داشت: در سال ۱۴۰۰ تجربه ای با دانشگاه شریف داشتیم که دیتاسنتر و GPUهای مورد استفاده مان آنجا مستقر بود. به دنبال یک اتفاق ساده، سه هفته طول کشید تا مجوز ورود به دیتاسنتر برای اعمال یک تغییر کوچک صادر شود. دانشگاه ماهیتاً نهادی علمی است و اولویت اولش عرضه سرویس نیست. این مدل در عمل ناکارآمد است.
جوان با اشاره به پروژه هایی مانند پلتفرم ملی هوش مصنوعی، سیمرغ و دیگر طرح های مشابه اظهار داشت: پروژه هایی مثل سیمرغ، با حمایت هایی مثل حمایت دکتر معتمدی، رئیس اسبق دانشگاه امیرکبیر اجرا شدند، اما در نهایت چه تحول مؤثری رقم زدند؟ امروز هم سکو با دانشگاه شریف پیش می رود، اما تضمینی نیست که در آینده به سرنوشت پروژه های مشابه گرفتار نشود.
وی ادامه داد: هرگاه دولت وارد حوزه ای شده، نه با نگاه سود و منافع اقتصادی، بلکه صرفا با ماین ست بروکراتیک جلو رفته و در نهایت پروژه به زخمی تبدیل گشته که درمان نشده است. ما منابع محدودی داریم و گرچه می بینیم که توزیع منابع در ماین ست بروکراتیک (رویکرد اداری و غیرچابک) درحال تغییر است، اما با رویکرد فعلی، بعید می دانم تغییر شایان توجهی رخ دهد.
این فعال حوزه هوش مصنوعی اشاره کرد: ما زمان نداریم. مساله پشتیبانی از بخش خصوصی کاملا بدیهی است. دولت نباید خودش لباس بپوشد و وارد زمین بازی شود، مثل تجربه ناموفق موتور جست وجوی ملی، ابرملی و پروژه های مشابه. اگر مقرر است اقدامی مؤثر صورت گیرد، باید با ارزیابی درست، استراتژی طولانی مدت و ماین ست روشن، به سراغ بخش خصوصی برویم و حمایت اصولی و هدفمند داشته باشیم. هزاران روش برای انجام این کار وجود دارد.
یارانه جی پی یو
بهاره محمدی نژاد، مدیرعامل یکی از شرکت های فعال در عرصه هوش مصنوعی اظهار داشت: یکی از موضوعات مهم، بحث یارانه های GPU بود؛ یارانه ای که از سال ۱۴۰۱ شروع شد اما در طول این مدت دستخوش تغییرات گوناگونی شد، هم برای ما به عنوان ارایه کننده خدمات زیرساختی و هم برای شرکت هایی که از این سرویس ها بهره مند می شدند.
وی ادامه داد: این تغییرات بعضاً سبب ایجاد بی ثباتی در برنامه ریزی شرکتها شد و مانع از ایجاد یک روند پایدار در استفاده از توان پردازشی مورد نیاز برای توسعه مدلهای هوش مصنوعی شد.
مرکزگرایی در پروژه های هوش مصنوعی می تواند شرکت های فعال در استانها را از بین ببرد
محمدرضا حسینیان، فعال حوزه هوش مصنوعی با ۲۰ سال سابقه فعالیت در اکوسیستم هوش مصنوعی کشور، اظهار داشت: در دولت دکتر پزشکیان هستید و شاید بد نباشد یکی از شعارهای ایشان را یادآوری کنم: «برای ایرانیان، با ایرانیان، بر پایه حق و عدالت». بر همین اساس، انتظار ما این است که نگاهی فراتر از دانشگاه شریف، فراتر از تهران و فراتر از جمع محدود فعالان این حوزه وجود داشته باشد.
وی ادامه داد: در توزیع عادلانه پروژه های هوش مصنوعی در سطح کشور، لازم است حمایت گسترده تری از شرکت های فعال در سایر استانها هم صورت گیرد. شما از یک بازه زمانی ۶ ماهه صحبت می کنید، اما حقیقت این است که این ۶ ماه می تواند فضای بسیار دشواری برای خیلی از شرکت های نوپا بوجود آورد و حتی ممکنست بعضی از آنها در طول این مدت از بین بروند.
حسینیان اضافه کرد: ما نمونه هایی در کشورهای دیگر مانند امارات را مشاهده می نماییم که چگونه استارت آپ های گوناگونی با حمایت دولت، پایه های اقتصاد دیجیتال را شکل می دهند. چرا چنین حمایتی نباید در ایران هم رخ دهد؟ کشورهایی که با جدیت در این زمینه ورود کرده اند، حالا درحال ساختن آینده خود هستند، اما در ایران متاسفانه برخی شرکت هایی که سال ها فعالیت نموده اند، به سبب تمرکز حمایت ها در یک نقطه خاص، در آستانه نابودی قرار گرفته اند.
وی اظهار داشت: خواهشی که دارم، با نهایت احترام به اساتید و مسئولانی که در این جلسه حضور دارند، این است که این روند و نگاه متمرکز فعلی باید تغییر کند، چونکه استمرار آن می تواند صدمه های جبران ناپذیری به بدنه نوآوری کشور وارد کند.
هوش مصنوعی فقط به GPU محدود نیست؛ مدلهای اج (Edge) هم نیازمند حمایت هستند
محمد صبری، مدیرعامل یکی از شرکتها در عرصه هوش مصنوعی و عضو هیأت علمی دانشگاه، در نشست فعالان این حوزه با مسئولان دولتی، برگزاری جلسات دوره ای بدون واسطه با حضور نمایندگان شرکتها را خواهان شد.
وی اظهار داشت: خواهش من این است که این جلسات با حضور شما بصورت دوره ای و بدون واسطه اجرا شود. ما در کمیسیون هوش مصنوعی نظام صنفی رایانه ای تهران حدود ۳۰ تا ۳۵ عضو داریم که اغلب مدیران یا اعضای هیأت مدیره شرکت های فعال می باشند و از دانشگاه هم در این جمع حضور دارند.
صبری با اشاره به شرایط فنی شرکت های فعال در عرصه بینایی ماشین، اضافه کرد: خوشبختانه ما هم اکنون پیچیدگی هایی نداریم که نیاز به GPUهای گرانقیمت داشته باشیم. به طور عمده مدل هایمان را روی CPU پیاده سازی می نماییم و گاهی هم روی Embedded Deviceها فعالیت داریم. اما متاسفانه بخش عمده این جلسه صرف بحث در رابطه با GPU و LLM شد، در صورتیکه ما در صنعت با چالش های مهم تری روبه رو هستیم که باید روی اج (Edge) حل شوند؛ جایی که اساساً خبری از GPU نیست.
وی تاکید کرد: خواهشم این است که به این بخش هم توجه گردد. ما هم نیاز به حمایت داریم. مشکلی که بیشتر با آن مواجه هستیم، نحوه بازیگری دولت در این حوزه می باشد.
صبری، سپس با ذکر دو تجربه موفق، اضافه کرد: ما شرکت هایی که در عرصه بیمه ماشین و احراز هویت فعالیت داریم، از ابتدای کرونا تاکنون، بواسطه طرح تحول دیجیتال اقتصادی و با هدف غیرحضوری شدن خدمات سازمان ها، خدماتی مثل احراز هویت، امضای دیجیتال، مباحث رمزنگاری (کریپتوگرافی) و دریافت و توصیف اسناد دیجیتال مانند سفته الکترونیکی ارایه کرده ایم.
وی ادامه داد: در این راه، نهادهایی مانند مرکز آمار قوه قضاییه نقش مؤثری داشتند و فرآیندهای شفافی برای اعلام آمادگی، صدور مجوز و نظارت دوره ای شکل گرفت. بعضی از مجوزها لغو و برخی دیگر صادر شد. امروز، نزدیک به ۱۵ میلیون احراز هویت توسط شرکت هایی انجام شده که کارگزار قوه قضاییه هستند. این مساله سبب تسهیل امور برای شهروندان شده، بطوریکه افراد می توانند با هزینه ای کمتر نسبت به دفاتر خدمات قضایی، از خانه احراز هویت شده و خدمات دریافت نمایند.
صبری اضافه کرد: در سامانه سجام هم همین الگو پیاده شد. گردش مالی بوجود آمد، شرکتها منتفع شدند و اکوسیستم شکل گرفت. ما در این چهار پنج سال، با وجود اجبار به دریافت انواع مجوزها از پدافند غیرعامل و حفاظت قوه قضاییه، در میدان باقیمانده ایم، تیم مان را حفظ نموده ایم، چون بخش خصوصی هستیم.
وی با انتقاد از رویه تصدی گری برخی نهادها، اظهار داشت: متاسفانه برخی سازمان ها با این نگاه جلو آمدند که کل سهم بازار متعلق به آن هاست، مثلا در عرصه رتبه بندی و اعتبارسنجی. این رویکرد باعث صدمه به مشارکت بخش خصوصی و کاهش راندمان پروژه ها می شود.
منبع: karapayam.ir
این مطلب کاراپیام را پسندیدین؟
(1)
(0)
مطالب مرتبط جدید کاراپیام
نظرات بینندگان کاراپیام در مورد این مطلب